W jaki sposób alkoholicy maskują swoje uzależnienie?

7 marca, 2022




Alkoholizm to uzależnienie, które w XXI wieku dosięga coraz więcej osób. Nie ma znaczenia czy ktoś ma wysokie wykształcenie, duży majątek czy mieszka w mieście i wykonuje pracę biurową – w uzależnienie może popaść każdy, nie tylko ludzie żyjący w marginesie społecznym. Choroba alkoholowa pozbawia uzależnionego kontroli nad swoim życiem; alkohol gra pierwsze skrzypce i to do niego należy całe dotychczasowe życie alkoholika. 

Niestety, choroba alkoholowa w dalszym ciągu uważana jest za powód do wstydu, dlatego tak wielu alkoholików ukrywa ją przed najbliższymi oraz resztą społeczeństwa, zamiast otwarcie szukać pomocy.

Kim jest alkoholik?

Alkoholik to osoba uzależniona od alkoholu, która nie jest w stanie kontrolować ilości spożywanego alkoholu. Uzależnienie dotyczy ciała oraz umysłu, alkohol przejmuje kontrolę nad osobą uzależnioną, która wpada w ciągu alkoholowe, czyli czas, w którym alkohol spożywany jest praktycznie bezustannie, bez żadnych przerw. Alkoholizm jest niebezpieczny dla samego uzależnionego, ale również dla jego najbliższego otoczenia. Z początku objawy są trudne do wykrycia, alkoholik nie zauważa i nie przyznaje się do swojego problemu, a gdy zaczyna go powoli zauważać, wypiera objawy i zaczyna ukrywanie swojego picia. Często pije w samotności, by nikt inny nie mógł zobaczyć tego, co robi. 

Obecnie alkoholikiem może zostać każda z osób, bez względu na to jaki ma status społeczny. Wiele osób pełniących wysokie funkcje i wykonujących zawody uznawane za ekskluzywne i dobrze płatne zmaga się z chorobą alkoholową. Samodzielne próby odstawienia alkoholu są nieskuteczne, gdyż alkoholik, aby czuć się dobrze (psychicznie i fizycznie) po prostu musi się napić.

Choroba alkoholowa – kto jest najbardziej na nią narażony?

W uzależnienie od alkoholu może popaść każdy bez względu na wiek, płeć czy status społeczny. Istnieją jednak czynniki, które sprawiają, że jedna osoba może być bardziej narażona na chorobę od innych. Są to między innymi: zaniedbania emocjonalne w dzieciństwie, wychowywanie się w domu z alkoholikiem, duża wrażliwość emocjonalna, traumy przeżyte w przeszłości. Oczywiście przeżycie któregokolwiek z powyższych nie musi oznaczać zapadnięcia na alkoholizm w życiu dorosłym.

Wpływ alkoholizmu na otoczenie społeczne osoby uzależnionej

Alkoholizm to nie tylko choroba związana z niekontrolowanym piciem napojów wyskokowych. Ma ona wiele aspektów, wśród których można wyodrębnić działania destrukcyjne na niemal każdym polu życia alkoholika. Przede wszystkim choroba alkoholowa wpływa nie tylko na życie samego uzależnionego, ale również na jego najbliższych oraz na relacje z nimi. Dochodzi do konfliktów, przemocy oraz do rozpadów rodzin. Również relacje z przyjaciółmi, współpracownikami oraz sąsiadami pogarszają się, a z czasem urywają. Alkoholik wchodzi w konflikt z prawem, który spowodowany jest jego brakiem kontroli nad zachowaniem, a w niektórych przypadkach mogą pojawić się próby kradzieży alkoholu, co skutkuje przyjazdem policji. 

Współuzależnienie to jeden z groźniejszych problemów, które pojawiają się w rodzinie alkoholika. Dotyka on najczęściej współmałżonka lub partnera osoby uzależnionej, a objawia się zachowaniami, które w rezultacie tylko pogłębiają uzależnienie oraz podtrzymują je nawet przez długie lata.

Jakie są zachowania charakterystyczne dla alkoholików?

Specjaliści, którzy zajmują się leczeniem uzależnień, opracowali listę zachowań i postaw charakterystycznych dla większości osób, które zmagają się z problemem alkoholowym. Ma to na celu łatwiejsze rozpoznanie występującego problemu. Wśród nich możemy wyróżnić poniższe zachowania i postawy.

Zaprzeczanie problemowi

Osoby uzależnione najczęściej zaprzeczają, że mają problem z alkoholem przed innymi, ale również przed samym sobą. Zaprzeczenie jest możliwe zazwyczaj na tyle długo, dopóki alkoholik może poradzić sobie w pracy oraz z wykonywaniem codziennych obowiązków domowych. 

Stwarzanie pozorów

W celu ukrycia swojej choroby, alkoholicy wykazują się bardzo dużą kreatywności w ukrywaniu swojego problemu oraz w stwarzaniu pozorów idealnego życia. Sporo alkoholików pije w odosobnieniu i ukrywa swój problem, tylko po to, by nikt inny nie dowiedział się o ich destrukcyjnym problemie. 

Robienie przerw w piciu oraz szukanie wymówek do napicia się

Część osób uzależnionych, by ukryć swój problem, postanawia, że będzie robiło sobie co jakiś czas przerwy w piciu alkoholu. Takie zachowanie tłumaczą sobie tym, że mają kontrolę nad alkoholem i mogą w każdej chwili przestać pić. Ma ono również na celu odsunięcie od siebie podejrzeń choroby alkoholowej i odkrycie przez kogokolwiek innego, że problem istnieje.

Kolejnym wspólnym zachowaniem, sprzecznym do okresowego odstawiania picia, jest wyszukiwanie coraz to nowszych powodów, aby po alkohol sięgnąć. Osoba uzależniona pod pretekstem świętowania różnego rodzaju sukcesów, sięga po alkohol nie wzbudzając przy tym większych podejrzeń ze strony najbliższego otoczenia.

Maskowanie uzależnienia od alkoholu

Większość alkoholików potrafi doskonale maskować swoje uzależnienie, zwłaszcza jeśli osoba chora pracuje na wysokim stanowisku lub jest szanowana w społeczeństwie. Dzieje się tak dlatego, że alkoholizm uznawany jest – niesłusznie – za chorobę marginesu społecznego, dlatego społeczeństwo łatwiej jest zwieźć, gdy jest się człowiekiem wykształconym o wysokiej pozycji społecznej.

Jak postępować z osobą zdradzającą objawy uzależnienia od alkoholu?

W sytuacji, gdy można zaobserwować powyższe objawy o osoby  najbliższego otoczenia, dobrze jest podjąć pewne kroki, które pomogą jej w rozpoczęciu leczenia uzależnienia. Konieczna jest szczera i otwarta rozmowa, bez oceniania, narzucania oraz agresji i szantażu w stosunku do osoby, u której podejrzewamy problem z alkoholem. Często takie zachowania powodują zamknięcie się w sobie osoby uzależnionej i zacięte zaprzeczanie, jakoby problem istniał.

Z drugiej strony nie należy udawać, że problem nie istnieje i biernie przyglądać się jak alkoholik wyniszcza życie sobie i swojej rodzinie. Tego typu postawa prowadzi do współuzależnienia oraz innych przykrych konsekwencji. 

Najlepiej jasno i wyraźnie powiedzieć co się czuje, oraz że nie ma przyzwolenia na zachowania alkoholowe w związku czy rodzinie, równocześnie przekazując uzależnionemu, że może liczyć na wsparcie oraz pomoc najbliższych, oczywiście pod warunkiem, że będzie chciał zmienić swoją sytuację.

Gdzie należy szukać pomocy dla osób uzależnionych od alkoholu?

Alkoholizm to choroba, z której nie da się wyleczyć domowymi sposobami. Konieczne jest zgłoszenie się do specjalistycznej placówki, która zajmuje się kompleksowym leczeniem uzależnień. Tylko wtedy istnieje szansa na wyjście z choroby i powrót do trzeźwości. 

Najskuteczniejszą metodą jest udanie się do zamkniętego ośrodka odwykowego, w którym odbywa się stacjonarna terapia. Dzięki pozostaniu w ośrodku, chory nie będzie musiał sam mierzyć się z pokusami stawianymi mu za zewnątrz i podczas całego pobytu będzie mógł liczyć na wsparcie ze strony lekarzy oraz terapeutów. Tego typu placówki cechuje duże poczucie bezpieczeństwa, zrozumienie problemu oraz empatia ze strony kadry medycznej.