Śmiertelna dawka alkoholu we krwi – ile promili?

3 marca, 2025

Na całym świecie alkohol odpowiada za nawet 2,6 miliona przypadków zgonów – tak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Alkohol na całym świecie spożywa wiele osób. Duża część z nich zdecydowanie alkohol ten nadużywa, a nawet jest od niego uzależniona. Już nawet niewielkie ilości alkoholu prowadzą do wyniszczenia komórek w naszym organizmie, jego nadmierna ilość wiąże się natomiast z niezwykle poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Zarówno długotrwałe spożywanie nadmiernych ilości może prowadzić do wielu chorób śmiertelnych, jak i jego jednorazowe przedawkowanie może doprowadzić do śmierci. Niezależnie od sposobu i regularności picia, nieostrożność związana ze spożyciem alkoholu może zakończyć się tragicznie. Jaka jest śmiertelna dawka alkoholu? Ile promili? Czy dla każdego śmiertelna dawka alkoholu będzie taka sama? Jak rozpoznać przedawkowanie alkoholu?

Zatrucie alkoholem i jego przedawkowanie – jak?

Zarówno za śmiertelne przedawkowanie alkoholu, jak i za samo zatrucie nim, odpowiada – rzecz jasna – spożycie zbyt dużej ilości alkoholu w zbyt krótkim czasie. Z uwagi na wysoką i szybką wchłanialność alkoholu etylowego do organizmu nie jest to trudne – poziom stężenia alkoholu we krwi wzrasta już po pięciu minutach od chwili jego spożycia, a już w ciągu 1-3 godzin alkohol osiąga swoje najwyższe stężenie.

Tylko niewielka ilość alkoholu jest wydalana z organizmu z moczem i wydychanym powietrzem. Ponad 90% substancji alkoholowych jest rozkładanych dzięki enzymowi trawiennemu w naszej wątrobie – dehydrogenazie alkoholowej (ang. alcohol dehydrogenase, w skrócie: ADH). Rozkłada ona etanol na jego pomniejsze pochodne. Na drodze tego procesu jedną z tychże substancji jest silnie toksyczny aldehyd octowy, który zanim rozłoży się na kolejne substancje, doprowadza do wielu szkód w naszym organizmie. W ciągu 1 godziny nasz organizm jest w stanie usunąć do 1,25 mg/kg masy ciała czystego alkoholu. Przekroczenie tej ilości alkoholu w danym czasie prowadzi do przedawkowania substancji alkoholowych, co – w zależności od wielu czynników – może wywołać nie tylko niebezpieczne objawy, ale doprowadzić do śmierci.

Objawy przedawkowania alkoholu

Przedawkowanie alkoholu prowadzi do wystąpienia całego zespołu objawów takiego stanu, zależnych od stopnia przekroczenia dopuszczalnej dawki. Wśród objawów przedawkowania alkoholu wymienia się:

wymioty,
dolegliwości bólowe w obrębie głowy lub brzucha,
zaburzenia świadomości,
utratę przytomności,
trudności z oddychaniem,
zaburzenia rytmu serca,
spadek ciśnienia we krwi,
obniżoną temperaturę ciała,
nadmierną potliwość,
drgawki.

Wraz z przyjęciem coraz większych dawek alkoholu, objawy zatrucia rozwijają się coraz drastyczniej. Po przekroczeniu 1,5 promila alkoholu we krwi dochodzi do wymiotów, które stanowią obronną reakcję organizmu na wysoki poziom toksyn i próbę oczyszczenia żołądka z niebezpiecznych substancji. Powyżej 4 promili może dojść do zaburzeń rytmu serca, obniżonego ciśnienia i zaburzeń oddychania – taki stan może zakończyć się śpiączką, a nawet śmiercią, dlatego tak ważne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie objawów zatrucia alkoholowego.

Co dzieje się w organizmie w momencie przedawkowania alkoholu?

Etanol doprowadza do zaburzeń w obrębie gospodarki wodno-elektrolitowej naszego organizmu, tak ważnej dla utrzymania prawidłowych funkcji życiowych. Wpływa też negatywnie na nasz układ nerwowy, sercowo-naczyniowy, a nawet odpornościowy. Przekroczenie pewnej dawki alkoholu doprowadza do zaburzenia homeostazy naszego organizmu: dochodzi w jego obrębie do licznych zaburzeń wszelkich parametrów, co przekłada się na zwiększone ryzyko upośledzenia pracy serca – jego rytmu czy spadku ciśnienia we krwi, a także do uszkodzenia narządów przewodu pokarmowego, takich jak wątroba czy trzustka.

Dawka śmiertelna alkoholu – dla każdego inna?

Nie istnieje jedna i jedyna śmiertelna dawka alkoholu. Choć podaje się szacunkową dawkę śmiertelną alkoholu we krwi, jest to tak naprawdę kwestia zależna od wielu czynników. Nie bez powodu niektórzy są w stanie przekroczyć proponowaną dawkę śmiertelną nawet kilkukrotnie. Czynniki, jakie wpływają na śmiertelność dawki w zależności od danego człowieka, to między innymi:

wiek, waga i płeć,
ogólna kondycja fizyczna,
stan zdrowia organizmu,
przyjmowane leki,
spożycie posiłków w danym dniu,
stopień zmęczenia w dniu picia,
poziom tolerancji organizmu na alkohol,
częstotliwość i intensywność picia napojów alkoholowych,
uzależnienie od alkoholu,
uwarunkowania genetyczne.

Ile promili alkoholu we krwi to dawka śmiertelna?

To, le można mieć promili alkoholu we krwi, jest oczywiście kwestią zależną od wielu czynników. Zazwyczaj to mężczyźni wykazują większą tolerancję na alkohol niż kobiety z uwagi na uwarunkowania biologiczne, co nie jest jednak zasadą. Na zmienne wartości dotyczące faktycznej dawki śmiertelnej alkoholu wpływają także czynniki takie jak współwystępowanie chorób, kondycja fizyczna, a nawet rasa.

Pomimo wielu zmiennych, które utrudniają indywidualne doprecyzowanie dawki śmiertelnej alkoholu dla człowieka, przyjmuje się za dawkę śmiertelną 4 promile alkoholu we krwi. Jest to takie stężenie alkoholu, po przekroczeniu którego może dojść do wystąpienia wielu niebezpiecznych stanów będących zagrożeniem dla życia. Należy mieć jednak świadomość, że w niektórych przypadkach nawet niższe stężenie alkoholu we krwi może prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji, które zakończyć mogą się nawet śmiercią.

Jak pomóc osobie, która przedawkowała alkohol?

W przypadku umiarkowanego zatrucia alkoholowego mogą wystarczyć same środki doraźne, takie jak okłady chłodzące i podanie elektrolitów. Zatrucie alkoholem może mieć jednak charakter postępujący – a zignorowanie kolejnych objawów może zakończyć się tragicznie dla osoby, która alkohol przedawkowała.

Jeśli osoba, która spożyła nadmierną ilość alkoholu, doświadcza problemów z oddychaniem, temperatura jej ciała spada albo dochodzi do utraty przytomności – natychmiast wezwijmy pomoc medyczną!

Pogotowie: 999.

Numer alarmowy: 112.

Niezależnie od rozwoju sytuacji, nie zostawiajmy takiej osoby samej! Dokładnie obserwujmy, co w danym momencie dzieje się z taką osobą i pozostawajmy w kontakcie z operatorem numeru alarmowego – postępujmy zgodnie z jego instrukcjami do czasu przyjazdu pogotowia.

Podsumowanie

Z uwagi na szybką wchłanialność alkoholu do organizmu, bardzo łatwo jest go przedawkować. Wystarczy tak naprawdę spożyć zbyt dużą jego ilość w zbyt krótkim czasie. Taki stan rzeczy może dotyczyć nie tylko alkoholików; do zatrucia alkoholowego może dojść nawet w przypadku jednorazowego spożycia napojów procentowych. Takie zatrucie ma charakter postępujący, dlatego należy dokładnie obserwować wszystkie objawy, z jakimi zmaga się osoba, która przesadziła z alkoholem. Jest to o tyle ważne, iż ciężko ustalić rzeczywistą dawkę śmiertelną – choć za takową przyjmuje się około 4 promile alkoholu we krwi, w rzeczywistości dawka ta jest zależna od wielu czynników. Nie ignorujmy objawów zatrucia, gdyż może zakończyć się to śmiercią.