Emocje – co mają wspólnego z uzależnieniem od alkoholu?

8 stycznia, 2022




Uzależnienie może dotyczyć praktycznie każdej rzeczy, która istnieje na świecie. Uzależnić można się od jedzenia, gier komputerowych, ćwiczeń czy narkotyków i dotyczy to zarówno osób dorosłych jak i dzieci. Każdy człowiek może się uzależnić, niezależnie od swojego miejsca zamieszkania, sytuacji materialnej oraz przekonań. 

Jednym z bardzo groźnych uzależnień jest uzależnienie od alkoholu. Poza uzależnieniem od samej substancji znajdującej się w alkoholu, można uzależnić się również od samej czynności picia. Niezależnie jednak od tego czy osoba uzależniona jest od samej czynności czy od substancji, jest jeden czynnik wspólny, który spowodował to uzależnienie i są to emocje, które odczuwamy.

Definicje uzależnienia

Nieposkromiona potrzeba wykonywania pewnej czynności lub spożywania pewnych substancji nazywana jest uzależnieniem i dotyczy zarówno obszarów fizycznych jak i psychicznych człowieka. Nałóg wiąże się z brakiem kontroli nad własnym życiem – to rzecz, od której jesteśmy uzależnieni, przejmuje kontrolę nad naszym zachowaniem.

Uzależnienie najczęściej wiąże się z wykonywaniem pewnej czynności lub ze spożywaniem substancji – najczęściej psychoaktywnej takiej jak alkohol czy narkotyki – co na początku dostarcza nam przyjemnych doznań i wytwarza w mózgu dopaminę. Dopamina odpowiada za energię oraz dobre samopoczucie, co powoduje, że z początku swoje uzależnienie kojarzymy z czystą przyjemnością.

Czym są emocje?

Od pierwszego dnia naszego życia towarzyszą nam emocje. Są nieodłącznym elementem każdego człowieka, odczuwamy je codziennie od smutku po radość. Wszak noworodki i niemowlęta komunikują się ze swoimi rodzicami poprzez wyrażanie emocji, gdyż nie znają jeszcze innych form komunikacji.

Emocje rozwijają się i dorastają razem z rozwojem człowieka. Każdy człowiek jest inny, więc każdy ma również inny charakter i inną emocjonalność. Można zauważyć zależność pomiędzy emocjonalnością, a umiejętnością radzenia sobie z uczuciami. Trudniej zapanować jest nad emocjami, gdy człowiek wykazuje większą emocjonalność. I choć umiejętność panowania nad emocjami powinna dojrzewać razem z człowiekiem, to wiele zależy od środowiska, w jakim dorasta człowiek oraz od tego jak traktują nas i wspierają osoby najbliższe (rodzice, dziadkowie, rodzeństwo). Gdy dziecko nie ma zapewnionej odpowiedniej i zdrowej opieki, pochodzi z patologicznego środowiska lub jest niedopilnowane, w dorosłości istnieje duże prawdopodobieństwo, że będzie miało problemy z właściwym wyrażaniem emocji. 

Co emocje mają wspólnego z uzależnieniem?

Brak zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka w czasie jego dzieciństwa może skutkować ciągłym odczuwaniem negatywnych emocji. Są to między innymi wstyd, lęk, brak poczucia bezpieczeństwa czy niska samoocena. Osoba taka często tłumi te emocje w sobie i nie potrafi sobie z nimi poradzić. Nie potrafi radzić sobie w dorosłym życiu, budować zdrowych relacji z innymi ludźmi oraz zbudować prawdziwego obrazu własnej osoby.

Takie zaniedbania emocjonalne mogą doprowadzić do różnych zaburzeń psychicznych oraz fizycznych. Często są to choroby autoimmunologiczne, somatyczne lub dermatologiczne (pokrzywki, uczulenia). Zaniedbania te prowadzą również do zaburzeń osobowości, depresji i innych poważnych zaburzeń psychicznych. 

Osoby, które mają zaburzoną emocjonalność często popadają w nałogi, które z początkiem były próbą ucieczki od swoich dolegliwości i odskocznią od świata zewnętrznego, z którym nie potrafią sobie poradzić.

Uzależnienie chorobą emocji

Wypierając własne emocje lub zaprzeczając im i swoim potrzebom, często doprowadzamy do powstania uzależnienia. Niedojrzałość emocjonalna często wiąże się z negatywnymi odczuciami do własnej osoby lub wręcz do agresji skierowanej na siebie. W takich przypadkach osoba z nieprawidłowo rozwiniętą emocjonalnością szuka ucieczki od własnego życia, sięgając najczęściej po używki takie jak alkohol czy narkotyki. Dają mu one pozorne szczęście i przytępiają odczuwanie emocji.

Osoba taka często zatraca się również w czynnościach, które powodują wzrost dopaminy w jego mózgu. Oczywiście, osoba, której emocjonalność jest rozwinięta prawidłowo również zrobi sobie krzywkę sięgając po używki, jednak uzależnienie w przypadku takich osób nie będzie tak intensywne jak w przypadku osób z zaburzeniami emocji. Osoby z prawidłowo rozwiniętymi emocjami nie uzależniają się również tak szybko i nie zatracają się aż tak w nałogach.

Każda osoba uzależniona nie łączy początkowo swojego uzależnienia z emocjami, nie zdaje sobie sprawy z tego jak wiele mają one ze sobą wspólnego. Uzależnienie staje się sposobem na ucieczkę od negatywnych emocji, od tłumienia ich, ale popycha również w kierunku uzależnień.

Niezależnie od rodzaju uzależnienia, jest to choroba emocji, której doświadczyć może każda osoba nieradząca sobie z nimi. Doprowadza to do zbudowania szkodliwych nawyków, które pozornie i chwilowo przynoszą ulgę w życiu. Ta pozorna ulga przeradza się niestety w niebezpieczne dla życia i zdrowia uzależnienia, które wymagają długiego i żmudnego leczenia, gdyż są zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia.

Rodzaje uzależnień, a emocje

Spożywanie alkoholu to czynność, którą ogólnie akceptujemy jako społeczeństwo i często po niego sięgamy przy różnych okazjach. Naprawdę okazjonalne picie napojów wyskokowych nie spowoduje uzależnienia, jednak część osób sięga po niego bardzo często, co skutkuje chorobą alkoholową. 

Nierzadko bywa, że nasz umysł kojarzy spożywanie alkoholu ze szczęśliwymi chwilami spędzonymi w gronie znajomych i z wyluzowaniem się, dlatego szuka coraz częstszych okazji do napicia się. Człowiek nie zdaje sobie sprawy z tego, że w ten sposób sam wpędza się w uzależnienie alkoholowe. 

Inne rodzaje uzależnień również mają podłoże mocno emocjonalne. W kwestii problemów z emocjami, człowiek uzależnia się najczęściej od destrukcyjnych zachowań, a nie od substancji psychoaktywnych. Do takich uzależnień należą między innymi gry hazardowe, zakupy, kompulsywne objadanie się, przygodny seks czy granie w gry komputerowe. Takie zachowania silnie związane są z emocjami oraz napięciami, które osoba uzależniona potrafi rozładować tylko poprzez takie działanie.

Jak walczyć z uzależnieniem od alkoholu?

Powszechnie wiadomo, że uzależnienie od alkoholu to niezwykle skomplikowana i podstępna choroba. Wyjście z tej choroby wymaga naprawdę wiele czasu i chęci ze strony osoby uzależnionej oraz wiele wsparcia i zrozumienia ze strony najbliższych.

Alkoholizm przejmuje całkowitą kontrolę nad życiem osoby uzależnionej, niszczą powoli każdą jego sferę – rodzinną, zawodową i społeczną. Z odpowiednimi narzędziami oraz szczerą chęcią wyleczenia się, możliwe jest wyjście z nałogu, należy pamiętać jednak, że alkoholikiem pozostaje się do końca życia. Oznacza to, że nawet po wyleczeniu należy pozostać pod kontrolą lekarza i wystrzegać się nawet niewielkiej ilości alkoholu, gdyż może to być powodem po ostrego nawrotu uzależnienia.